Waarom deelname aan het traject Excellente Scholen zoveel meer oplevert dan alleen het mogelijke predicaat
Weblog
De school is net begonnen en mijn collega en ik komen vanuit een regenachtige file een gezellig schoolplein oplopen. Achter een raam staat een vriendelijk lachende juf die naar ons gebaart dat de ingang naar links is. Ze lacht ons toe en zegt iets tegen haar kinderen, we worden verwacht.
Veel inzet
Bij binnenkomst van een schoolgebouw heb ik altijd een speciaal gevoel. Zelfs na veertig jaar onderwijs en het bezoeken van talloze scholen blijft dat bestaan. Het is een speciale wereld die eigenlijk van de kinderen is en waar wij in mogen werken. Daardoor blijft het bezoeken van scholen die zich van de inspectie Goed mogen noemen een uitdagende en leerzame bezigheid. Vandaag bleek maar weer eens hoe goed ons onderwijs, onze scholen en onze leerkrachten & docenten zijn. Ze werken met veel inzet. Wat dat betreft maakt het niet uit of je goed of excellent wordt genoemd. Ze gaan voor hun leerlingen, dat blijft het belangrijkste.
Het zet je op scherp
Waarom dan toch die wens om Excellente School te worden? Ik hoor van de directeur en leerkrachten dat deelnemen aan het traject ze veel meer brengt dan alleen het predicaat. Het begint bij het idee om mee te doen. Het zet je op scherp. Wat hebben wij in huis dat ons onderscheidt, wat is ons excellentieprofiel? Bij die overdenking kom je los van de waan van de dag en benoem je met elkaar de kwaliteiten van je collega’s, jouw school en van jezelf. Dat is een positief begin van een mooi traject. Vervolgens komt er even een lastig moment: het precies verwoorden van het excellentieprofiel in het aanmeldingsformulier. Daarna kun je verder en op een dag ga je een dialoog aan met juryleden. Weer is er die scherpte en de vraag of het beschreven excellentieprofiel herkend wordt. Soms is het confronterend, maar bijna altijd bemoedigend.
Het opent je ogen
In je school realiseert iedereen zich dat er iets bijzonders gebeurt en dat ieder daar een belangrijke schakel in is. Het team bekijkt zijn werk met andere ogen. Want de waan van de dag verblindt en zo vallen de briljante zaken normaal gesproken niet meer op. Ik kom zo vaak leraren tegen die maar nauwelijks beseffen hoe goed ze zijn en tijdens de gesprekken enigszins verbaasd zeggen “maar dat is toch heel gewoon”. Dat dacht je maar collega! Niets is minder waar! Je bent een voorbeeld voor ons.
Ruimte voor trots
Deelname aan het traject Excellente Scholen geeft die vriendelijke juf voor het raam en die serieuze meester van Engels de ruimte om trots te zijn op hun werk en op hun school. Het is zo belangrijk dat leerkrachten de verantwoordelijkheid over hun werk houden en niet worden betutteld. In een goede en Excellente school zien we dat directies hun teamleden vertrouwen geven zodat er een professioneel team groeit. Een team dat heel veel aan kan, ideeën genereert, vernieuwingen omarmt en elkaar inspireert.
Wij verlaten de school over het kleuterplein en lopen recht op een kleuter af op een superklein fietsje. Het meiske kijkt ons verschrikt aan, springt van haar fietsje en rent naar haar juf. De veiligste plek is in dit geval toch bij je eigen juf. Tot ziens bij de uitreiking van het predicaat!
Jan-Pieter van Bruchem
Jan-Pieter van Bruchem is jurylid Excellente Scholen – speciaal onderwijs. Hij is sinds 2014 gepensioneerd, maar is nog steeds actief in het onderwijs; als toezichthouder in een schoolbestuur, in een actieve groep directeuren die is aangesloten bij de AVS en natuurlijk als lid van de jury Excellente Scholen.
Excellente scholen zijn scholen met bijzondere kwaliteiten. Naast goed onderwijs hebben deze scholen een specifiek en uniek excellentieprofiel. Dit jaar hebben 121[1] scholen/schoolsoorten zich aangemeld voor het traject Excellente Scholen. Er zitten nog 93 scholen in de procedure. Deze scholen worden momenteel door de onafhankelijke jury beoordeeld. Op maandag 22 januari 2018 wordt bekend welke kandidaat Excellente scholen het predicaat Excellente School ontvangen.
[1] Een aanmelding vmbo-breed wordt voortaan in tellingen uitgesplitst in vmbo-basis, vmbo-kader & vmbo-g/t. Hierdoor wijken deze aantallen af van eerder gecommuniceerde aantallen over aanmeldingen en kandidaat Excellente scholen.